Struktura rewolucji naukowychThomas S. Kuhn

"Dzieje zachodniej filozofii" to obszerne dzieło autorstwa Bertranda Russella, jednego z najwybitniejszych filozofów angielskich XX wieku, które w znacznym stopniu przyczyniło się do przyznania mu Nagrody Nobla w 1950 roku. Jednocześnie należy ono do najbardziej kontrowersyjnych ujęć historii filozofii, jakie kiedykolwiek napisano - między innymi dlatego, że autor nie ukrywa swoich sympatii i antypatii, otwarcie ocenia wybrane koncepcje filozoficzne i konfrontuje je z własnymi poglądami.

Bertrand Russell analizuje historię filozofii z różnych perspektyw - na czele z własną. Autor nie stroni od radykalnych opinii, a swoją rozległą panoramę myśli filozoficznej wzbogaca o wiele interesujących uwag. Z jednymi klasykami poważnie dyskutuje, innych wyśmiewa, zachowuje dystans i sceptycyzm, przy wszystkich stosuje dialogiczną narrację. Dzięki temu przełamuje nabożny stosunek do tradycji, a opisywane przez siebie idee umieszcza w szerokim kontekście: historycznym, społecznym, politycznym, gospodarczym.

Opublikowane po raz pierwszy w 1945 roku "Dzieje zachodniej filozofii" obejmują przegląd od przedsokratejskich filozofów do początku XX wieku. Książka została napisana podczas II wojny światowej, a jej początki sięgają serii wykładów, które Bertrand Russell wygłosił w Fundacji Barnesa w Filadelfii w latach 1941-1942. Dzieło spotkało się początkowo z mieszanym przyjęciem, zwłaszcza ze strony recenzentów akademickich. Sam autor niejednokrotnie podkreślił, że zależy mu, by jego książkę traktować jako historię społeczną.

Wszystko to czyni z "Dziejów zachodniej filozofii" dzieło wyjątkowe - napisane w wyjątkowy sposób, bliższe polemicznemu ujęciu filozoficznej kultury niż drętwemu kompendium. Mimo kontrowersji powszechnie uważa się książkę Russella za jedno z najważniejszych dzieł filozoficznych wszech czasów - unikalne, olśniewające badanie ideologii najbardziej znaczących filozofów na przestrzeni wieków - od Platona i Arystotelesa po Spinozę i Kanta.

Od czasu pierwszej publikacji ponad 70 lat temu książka ta nie ma sobie równych pod względem wszechstronności, jasności, erudycji, wdzięku i dowcipu. Russell prowokuje do samodzielnego myślenia oraz przypomina, że filozofia wbrew wszelkim pozorom ma wiele wspólnego z nami samymi i naszym codziennym życiem. Bez wątpienia "Dzieje zachodniej filozofii" to dzieło wybitne.